رژیم مدیترانه ای، برنامه غذایی برای مبتدیان
این مقاله از وب سایت healthline.com توسط تیم ترجمه “ارگانیک شو” تهیه شده است و کاملا اختصاصی میباشد .
رژیم مدیترانه ای که سرشار از میوه ها، سبزیجات، غلات سبوس دار و چربی های سالم است در عین خوشمزه بودن ارزش غذایی بالایی دارد . این رژیم همچنین فواید زیادی دارد و عملکرد مغز را تقویت کرده، سلامت قلب را بالا برده و سطح قند خون را تنظیم می کند . با آنکه هیچ قانون سفت و سختی برای دنبال کردن رژیم مدیترانه ای وجود ندارد، دستورالعملهای کلی ای وجود دارند که میتوانید از آنها برای وارد کردن اصول این رژیم به برنامه روزانه خود استفاده کنید. در این مقاله نگاهی دقیقتر به رژیم مدیترانه ای، نحوه دنبال کردن آن و نحوه تاثیرگذاری آن بر روی سلامت تان می اندازیم.
رژیم مدیترانه ای چیست ؟
رژیم مدیترانه ای بر اساس غذاهای سنتی ای است که مردم در سرتا سر مرز دریای مدیترانه از جمله فرانسه، اسپانیا، یونان و ایتالیا مصرف می کنند. محققان دریافته اند که این افراد به شدت سالم بوده و کمتر به بیماری های مزمن مبتلا می شوند . با آنکه این رژیم قوانین سختی ندارد اما تمرکز آن بر میوه ها، سبزیجات، غلات سبوس دار، حبوبات، آجیل، مغزها و سایر چربی های سالم است. غذاهای فراوری شده، شکر افزوده و دانه های تصفیه شده در این رژیم جایی ندارند . مطالعات فراوانی نشان می دهند که رژیم مدیترانه ای باعث کاهش وزن و جلوگیری از بروز سکته قلبی، سکته مغزی، دیابت نوع دو و مرگ زودرس می شود. به همین دلیل رژیم مدیترانه ای برای کسانی که به دنبال ارتقای سلامت و محافظت از خود در برابر بیماری های مزمن می باشند، محبوبیت بالایی دارد .
فواید رژیم مدیترانه ای
رژیم مدیترانه ای دارای فواید زیادی برای سلامت است.
سلامت قلب را تقویت می کند
رژیم مدیترانه ای به شدت بر روی سلامتی قلب تاثیر می گذارد. تحقیقات نشان می دهند که رژیم مدیترانه ای باعث پایین آمدن خطر سکته قلبی و مغزی می شود. در یک مطالعه میزان اثرگذاری رژیم مدیترانه ای و رژیم کم چرب بررسی و گزارش شد که رژیم مدیترانه ای تاثیر بیشتری در تولید پلاک های تولید شده در شریانهای قلب دارد که عامل اصلی بیماری قلبی است. در تحقیقی دیگر معلوم شد که رژیم مدیترانه ای به پایین آوردن فشار خون دیاستولیک و سیستولیک و تقویت سلامت قلب کمک می کند .
باعث تنظیم قند خون می شود
رژیم مدیترانه ای دارای طیف وسیعی از غذاهای مغذی است ازجمله میوه ها، سبزیجات، دانه ها، مغزها، غلات سبوس دار و چربی های سالم. بدین ترتیب دنبال کردن این الگوی تغذیه ای به ثابت ماندن میزان قند خون و محافظت از فرد در برابر دیابت نوع دو کمک می کند. تحقیقات مختلفی دریافته اند که رژیم مدیترانه ای باعث کاهش قند خون ناشتا و بالا رفتن میزان هموگلوبین A1C می شود که از این شاخص برای پایش دراز مدت قند خون استفاده می شود . رژیم مدیترانه ای باعث کاهش مقاومت به انسولین نیز می شود و به توانایی بدن در مصرف انسولین به جهت تنظیم قند خون کمک می کند .
از عملکرد مغز محافظت می کند
مطالعات مختلفی نشان می دهد که رژیم مدیترانه ای برای سلامت مغز نیز مفید است و با بالاتر رفتن سن از آن در برابر زوال شناختی محافظت می کند. برای مثال در مطالعه ای که بر روی 512 نفر انجام شده مشخص شده که افرادی که بیشتر از رژیم مدیترانه ای استفاده کرده اند دارای حافظه بهتر بوده و خطر ابتلا به بیماری آلزایمر در آنها پایین تر است . درتحقیقی دیگر مشخص شد که رژیم مدیترانه ای باعث کاهش ریسک ابتلا به زوال عقل، اختلال شناختی، و بیماری آلزایمر می شود .
همچنین دنبال کردن رژیم مدیترانه ای باعث بهبود عملکرد شناختی، حافظه، توجه و سرعت پردازش در افراد پیر سالم می شود .
چگونه رژیم مدیترانه ای بگیریم
غذاهای مجاز برای رژیم مدیترانه ای:
میوه ها، آجیل،مغزها، حبوبات، سیب زمینی، غلات سبوس دارد، گیاهان دارویی، ادویه جات، ماهی، غذای دریایی، و روغن زیتون بوداده
غذاهای نیمه مجاز در رژیم مدیترانه ای :
گوشت مرغ و گوسفند، تخم مرغ و ماست
غذاهایی که باید به ندرت در رژیم مدیترانهای مصرف کنيد :
گوشت قرمز، نوشیدنیهای شیرین شده، شکر افزوده، گوشت فراوری شده، غلات تصفیه شده، و سایر غذاهایی که به شدت فراوری شده اند .
چه غذاهايي را مي توان در رژيم مديترانه اي خورد
اینکه دقیقا چه غذایی مربوط به رژیم مدیترانه ای است موضوعی بحث برانگیز است زیرا بین کشورهای مختلف اختلاف نظر وجود دارد . در این رژیم از غذاهای گیاهی سالم و مقادیر کم محصولات گوشتی و حیوانی استفاده می شود. با این حال مصرف ماهی و غذایی حداقل دو بار در هفته توصیه می شود .
سبک زندگی مدیترانه ای شامل فعالیت فیزیکی منظم، تقسیم غذا با دیگران و به حداقل رساندن میزان استرس است.
میتوانید ترکیبی از میوه ها و سبزیجات تازه، یخ زده، خشک شده و کنسروی را مصرف کنید اما مراقب شکر افزوده و سدیم باشید. بهتر است رژیم مدیترانه ای خود را بر اساس خوراکی های زیر طراحی کنید :
سبزیجات : گوجه فرنگی ، بروکلی، اسفناج، پیاز، گل کلم، هویج، کلم بروکسل، خیار، سیب زمینی، سیب زمینی شیرین، شلغم
میوه : سیب، موز، پرتقال، گلابی، توت فرنگی، انگور، خرما، انجیر، خربزه، هلو
دانه ها و مغزها: بادام، گردو، ماکادمیا، بادام زمینی، تخمه آفتابگردان، تخم کدو، کره بادام، کره بادام زمینی
حبوبات: لوبیا، نخود، عدس، بادام زمینی، نخود زرد
غلات سبوس دار : بلغور جو دوسر، برنج قهوه ای، جو، ذرت، آرد گندم کامل، پاستا، چاودار، گندم سیاه
ماهی و غذاهای دریایی : سالمون، ساردین، قزل آلا، تون، ماکارل، میگو، صدف، حلزون، خرچنگ
گوشت : مرغ، اردک، بوقلمون
تخم پرندگان: تخم مرغ، تخم بلدرچین، تخم اردک
لبنیات: پنیر، ماست، شیر
گیاهان دارویی و ادویه جات : سیر، ریحان، نعنا، رزماری، آویشن، دارچین، فلفل
چربی های سالم : روغن زیتون بودار، زیتون، آواکادو و روغن آواکادو
غذاهای محدودیت دار :
شما باید هنگام گرفتن رژیم مدیترانه ای مصرف غذاهای فراوری شده زیر را محدود کنید :
شکر افزوده : شکر افزوده در بسیاری از غذا یافت می شود به خصوص در سودا، شکلات، بستنی، قند، شربت و نانها
دانه های تصفیه شده : نان سفید، پاستا، تورتیلا، چیپس، کراکر
چربی های ترانس: موجود در مارگارین، غذاهای سرخ کرده، و سایر غذاهای فراوری شده
روغنهای تصفیه شده : روغن دانه سویا، روغن کانولا، روغن تخم کتان، روغن هسته انگور
گوشت فراوری شده : سوسیس های فراوری شده، هات داگ، گوشت گاو، گوشت گاو خشک شده
غذاهای به شدت فراروی شده : فست فود، پاپ کورنهای مایکروویوی، غذاهای آماده طبخ
نوشیدنی ها مفید در رژیم مدیترانه ای :
در رژیم مدیترانه ای آب اصلی ترین نوشیدنی شماست. قهوه و چای نیز نوشیدنی های سالمی در رژیم مدیترانه ای هستند. مراقب شکر افزوده یا خامه باشید. شما باید مصرف نوشیدنی های شیرین شده از جمله سودا یا چای شیرین را محدود کنید زیرا دارای مقادیر بالایی شکر هستند. آب میوه در صورتی که به میزان متعادل مصرف شود ایرادی ندارد اما بهتر است میوه ها را کامل بخورید تا از فیبر آن بهره مند شوید .
میان وعده های سالم
اگر بین دو وعده غذایی خود احساس گرسنگی کردید، میان وعده های مختلفی وجود دارد که میتوانید در رژیم مدیترانه ای از آنها استفاده کنید . در زیر به چند نمونه از آنها اشاره می کنیم :
- یک مشت آجیل
- یک واحد میوه
- هویج و حمص
- مخلوط توتها
- انگور
- ماست یونانی
- تخم مرغ آب پز و نمک و فلفل
- چند برش سیب و کره بادام
- فلفل دلمه ای
- پنیر محلی به همراه میوه های تازه
- پودینگ چیا
لیست خرید رژیم مدیترانه ای
تا حد ممکن غذاهایی را بخرید که سرشار از مواد مغذی هستند از جمله میوه جات، سبزیجات، آجیل ها، مغزها، حبوبات و غلات کامل
در زیر به چند پیشنهاد برای قرار دادن در رژیم مدیترانه ای اشاره می کنیم :
سبزیجات : هویج، پیاز، بروکلی، اسفناج، سیر، قارچ، کدو، کلم برگ
سبزیجات منجمد : نخود، هویج، بروکلی، مخلوط سبزیجات
گیاهان غده ای : سیب زمینی، سیب زمینی شیرین،
میوه جات: سیب ، موز، پرتقال، انگور، خربزه، هلو، گلابی، توت فرنگی، بلوبری
غلات: نان غله کامل، پاستا با غله کامل، کینوآ، برنج قهوه ای ، جو دو سر
حبوبات: عدس، لوبیا چینی، لوبیا سیاه، نخود زرد
آجیل : بادام، گردو، پسته، ماکادمیا، بادام هندی
دانه ها: دانه آفتابپردان، تخم کدو، تخم چیا،
چاشنی ها و ادویه جات : نمک دریایی، زردچوبه، دارچین، فلفل قرمز، آویشن.
غذای دریایی: سالمون، ساردین، ماکارل، قزل آلا، میگو، حلزون
محصولات لبنی: ماست یونانی، ماست، شیر
گوشت: گوشت مرغ، اردک، بوقلمون
تخم پرندگان: تخم مرغ، تخم بلدرچین، تخم اردک
چربی های سالم : روغن زیتون بوداده، زیتون، آواکادو، روغن آواکادو
نتیجه گیری:
با آنکه هیچ رژیم تعریف شده ای برای رژیم مدیترانه ای وجود ندارد، این الگوی غذایی معمولا سرشار از غذاهای گیاهی و به نسبت بسیار کمتر از غذاهای حیوانی با تمرکز بر مصرف ماهی و غذاهای دریایی است . رژیم مدیترانه ای فواید زیادی برای سلامتی دارد و به تثبیت قند خون، تقویت قلب، بهبود عملکرد مغز و غیره کمک می کند .
مهمتر آنکه میتوانید اصول رژیم مدیترانه ای را به شکلی بکار بگیرید که مناسب شماست. اگر سالمون و ساردین دوست ندارید اما در عوض پاستا و روغن زیتون دوست دارید ، میتوانید با موادی که دوست دارید غذای مورد علاقه تان را تهیه کنید.
جهت مطالعه نسخه اصلی این مقاله به آدرس www.healthline.com مراجعه کنید.